 |
|
|
 |
|
| Planda neler var ? |
Arkadaşlar !.. yeni bir yürüyüş istiyoruz.. Ama nereye ? herkes birşeyler düşünsün ve ortak kararla bi gezi yapalım.. Hemde kutlama mahiyetinde olur ! :) dışardakiler bilmez neyi kutlayacağımızı..:) Çağla Çağla sen çok yaşaaaaaa :):) |
|
|
|
|
 |
 METEOROLOJİ - Eğitim Notları
METEOROLOJİNİN TANIMI
YERYÜZÜNDE VE ATMOSFERDE MEYDANA GELEN HAVA HAREKETLERİNİN TAMAMINA METEOROLOJİK OLAY ; BU OLAYLARIN NASIL MEYDANA GELDİĞİNİ İNCELEYEN , ARAŞTIRAN VE YAYINLAYAN BİLİM DALINA’DA METEOROLOJİ BİLİM DALI DENİLMEKTEDİR . METEOROLOJİK OLAYLARIN MEYDANA GELMESİ YERYÜZÜNDE VE ATMOSFERDEKİ DEĞİŞİKLİKLERE NEDEN OLAN TEK ISI VE ENERJİ KAYNAĞI OLAN GÜNEŞTİR . DÜNYANIN , GÜNEŞ SİSTEMİ İÇERİSİNDE ,GÜNEŞE GÖRE İKİ TEMEL HAREKETİ VARDIR .
1 . DÜNYANIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜDÜR . BU DÖNÜŞ SAYISIZ ORANDA HAVA HADİSELERİ YARATIR VE DÜNYA YÜZEYİ ÜZERİNDEKİ RÜZGAR AKIŞINI ETKİLER .
2 . DÜNYANIN , HAFİF ELİPTİK OLAN GÜNEŞİN YÖRÜNGESİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜDÜR. DÜNYANIN GÜNEŞ ETRAFINDAKİ YÖRÜNGESİNİN DÜZLEMİNE ELİPTİK DÜZLEM DENİR . DÜNYANIN EKSENİ ELİPTİK DÜZLEMDEN YAKLAŞIK 23 ½ DERECE EĞİK OLDUĞU İÇİN MEVSİMLER MEYDANA GELİR . GÜNEŞİN ENERJİSİ EN FAZLA 23 ½ DERECE KUZEY VE GÜNEY ENLEMLERİ ARASINDA YOĞUNLAŞMAKTADIR. DÜNYANIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜ , GÜNEŞİN EKSENİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜ VE DÜNYANIN DEĞİŞEN TOPOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE BAĞLI OLARAK YERYÜZÜNÜN FARKLI ISINMASI HAVA DURUMUNUN DEĞİŞMESİNE NEDEN OLAN EN BÜYÜK FAKTÖRDÜR .
DÜNYANIN DÖNÜŞÜ , EKSEN EĞİKLİĞİ VE YÖRÜNGESİ
GÜNEŞİN KARAKTERİSTİK ÖZELLİĞİ
GÜNEŞ , DÜNYADAKİ TÜM ATMOSFERİK DEĞİŞİKLİKLERE VE TÜM HAVA HAREKETLERİNE SEBEP OLAN TEK ISI VE ENERJİ KAYNAĞIDIR . GÜNEŞ DÜNYANIN YÖRÜNGESİNE 83 DERECELİK AÇIYLA BAKAR . DÜNYAYA ( 1 CM . KAREYE 1.94 gr /cal ) ISI ENERJİSİ VERİR . BİR KALORİ 1 GRAM SUYUN ISISINI 14.5 DERECEDEN 15.5 DERECEYE YÜKSELTEN ISI ENERJİSİDİR .
SICAKLIK ( ISI ) : ENERJİ SEBEBİYLE MEYDANA GELEN MOLEKÜL HAREKETLENMELERİNE SICAKLIK ( ISI ) DENİR .
SICAKLIK ÖLÇÜM ALETLERİNE TERMOMETRE DENİR .
YERYÜZÜNDE İKİ ÇEŞİT SICAKLIK ÖLÇÜMÜ VARDIR .
1 . CELSIUS ( CENTIGRADE ) ( C )2 . FAHREN HEIT. ( F )
C ’ DE SUYUN KAYNAMA NOKTASI 100 DERECE DONMA NOKTASI O DERECEDİR .F ‘ DE SUYUN KAYNAMA NOKTASI 212 F DONMA NOKTASI 32 F DİR .5 99 5
RADYASYON : GÜNEŞ TARAFINDAN GÖNDERİLEN KISA DALGA % 100 RADYASYONUN % 53 ‘Ü DİĞER GEZEGENLER VEYA ATMOSFERDEKİ DEĞİŞİK NESNELER TARAFINDAN EMİLİR . % 47 ‘ Sİ DÜNYAYA ULAŞIR . YER YÜZÜNE ULAŞAN RADYASYONUN BİR KISMI EMİLİR BİR KISMI YANSIMA SONUCU GERİ DÖNER . BU NEDENLE YÜKSEK İRTİFA ETKİNLİĞİ YAPAN DAĞCILAR DAHA FAZLA RADYASYONA MARUZ KALIRLAR RADYASYONUN ZARARLI ETKİSİNDEN KORUNMAK İÇİN YÜKSEK KORUYUCULU KREM VE UZUN KOLLU KIYAFET GİYİLMELİDİR .
ATMOSFERİN YAPISI VE BİLEŞİMİ
ATMOSFER , YERÇEKİMİ İLE DÜNYANIN ÇEVRESİNDE DURAN VE DÜNYAYI ÇEPEÇEVRE SARAN GAZLAR TOPLULUĞUDUR. ATMOSFERİN DÜNYANIN YÜZEYİNE GÖRE HAREKETİ VARDIR . BUNA SİRKÜLASYON DENİR . SİRKÜLASYONLAR , GÜNEŞİN SU BÖLGELERİ İLE KARA PARÇALARININ FAKLI ISITILMASI VE ÖZELLİKLE KUTUPLAR VE TROPİK BÖLGELER ARASINDAKİ BÜYÜK SICAKLIK FARKIYLA ORTAYA ÇIKAR .
ATMOSFERİN BİLEŞENLERİ
ATMOSFER ÇEŞİTLİ GAZLARIN KARIŞIMINDAN MEYDANA GELMİŞTİR . DENİZ SEVİYESİNDE KURU HAVADA :% 1 ÇOĞUNLUĞU ARGON DEĞİŞİK GAZLAR .ATMOSFERDEKİ DEĞİŞİK GAZLAR % 0 İLE % 5 ARASINDA YER VE ZAMANA GÖRE DEĞİŞMEKTEDİRLER . SU BUHARI GAZ , SIVI VE KATI OLMAK ÜZERE ÜÇ DURUMDA ORTAYA ÇIKMAKTADIR .HAVANIN GAZ OLARAK SU BUHARINI MAKSIMUM DEĞERDE TUTABİLMESİ SICAKLIĞA BAĞLIDIR . SU BUHARI HAVA İÇİNDE YETERLİ YOĞUNLUKTA DAMLACIKLAR OLUŞANA KADAR GÖZÜKMEZ . % 21 OKSİJEN .% 78 NİTROJEN .
ATMOSFERİN TABAKALARI
ATMOSFERİN TABAKALARI İKİ KISMA AYRILMAKTADIR .
1 . YÜKSEK ATMOSFER :
* STRATOSFER .
* MEZOSFER .
* TERMOSFER .
2 . ALÇAK ATMOSFER :
* TROPOSFER ‘ İN KALINLIĞI KUTUPLARDA : 25 - 30 000 MT.EKVATORDA : 54 – 60 000 MT.DÜNYA ATMOSFERİNDEKİ EN DEĞİŞKEN TABAKA TROPOSFERDİRBÜTÜN HAVA HAREKETLERİ ;CEPHELER , FIRTINALAR ,YAĞIŞLAR HAVA AKIMLARI ( RÜZGARLAR ) ÇÜNKÜ : 1 . SU BUHARI YÜZDE İTİBARİYLE EN ÇOK ,2 . KATI CİSİMLER ,3 . GÜNEŞİN IŞINLARIYLA ISINMA VE SOĞUMA ,ALÇAK ATMOSFERDEDİR .
ATMOSFERİK BASINÇ
ATMOSFERİK BASINÇ ;BİRİM YÜZEY ÜZERİNDEKİ HAVA SÜTÜNUNUN AĞIRLIĞIDIR. DENİZ SEVİYESİNDE + 15 DERECEDE YAKLAŞIK OLARAK 76 CM CIVA VEYA 29.92 İNC HG BASINCINA EŞİT 1013.25 MB OLARAK BULUNMUŞTUR .DENİZ SEVİYESİ BASINCI ; EN DÜŞÜK ( KÖTÜ HAVA ) OLARAK 876 MB. EN YÜKSEK OLARAK ( EN SICAK HAVA ) 1960 MB. ARASINDA ÖLÇÜLEBİLMİŞTİR. ATMOSFER BASINCI ZAMAN VE İRTİFAYA GÖRE DEĞİŞMEKTEDİR . ATMOSFER BASINCI BAROMETRE DENİLEN ALETLERLE ÖLÇÜLMEKTEDİR . DÜNYADA ÖLÇÜMLER İÇİN EN FAZLA CIVALI BAROMETRELER KULLANILMAKTADIR
BAROMETRE
ATMOSFERİK BASINCI DİREK DEĞER OLARAK GÖSTEREN BİR BAROGRAFTIR . BASINÇLA DOĞRU ORANTILI . RAKIMLA TERS ORANTILI ÇALIŞIR . RAKIM ARTTIKÇA BASINÇ AZALIR . ETKİNLİK YAPAN DAĞCILAR BULUNDUĞU RAKIMDAKİ BAROMETRİK BASINCI KONTROL VE KAYIT EDEREK HAVANIN BOZULACAĞINI – AÇILACAĞINI ANLAYABİLİRLER . AYNI RAKIMDA BAROMETRİK BASINÇ HIZLA DÜŞÜYOR İSE HAVANIN HIZLA BOZULACAĞINA İŞARETTİR . YAVAŞ YAVAŞ DÜŞÜYOR İSE ZAMANA BAĞLI OLARAK HAVANIN BOZULACAĞINI GÖSTERİR .
ALTİMETRE
ATMOSFERİK BASINCI İRTİFA ( RAKIM ) OLARAK GÖSTEREN BİR BAROGRAFTIR . İRTİFAYLA DOĞRU ORANTILI ÇALIŞIR . İRTİFA ARTTIKÇA DEĞERLER BÜYÜR İRTİFA AZALDIKÇA DEĞERLER DÜŞER . BASİT ALTİMETRELER HAVANIN BAROMETRİK BASINCINA BAĞLI OLARAK KÜÇÜK DEĞER YANILMALARI YAPABİLİR .
HAVA KATEGORİLERİ
ATMOSFERİK BASINÇ FARKLILIKLARI BELİRLİ YER VE ZAMANDA SÜREKLİ OLARAK MEYDANA GELMEKTEDİR . CEPHESEL GEÇİŞLER , ORAJLAR ,YÜKSEK BASINÇ , NOTR DURUMLAR VE ALÇAK BASINÇ SİSTEMLERİNİN HAREKETİNDEN DOLAYI ANİ DEĞİŞİMLER GERÇEKLEŞEBİLİR . İYİ OLUŞMUŞ ALÇAK VEYA YÜKSEKBASINÇ GEÇİŞLERİNDE BAZEN BÜYÜK DEĞİŞİKLİKLER 2 VEYA 3 SAAT İÇERİSİNDE GERÇEKLEŞEBİLİR . ANILAN OLAYLARA BAĞLI OLARAK HAVA HAREKETLERİ ÜÇ ANA SİSTEME BÖLÜNMÜŞTÜR .1 . SABİT BASINÇ ( NOTR )2 . YÜKSEK BASINÇ ( INVERSATION – UNSTABLE )3 . ALÇAK BASINÇ ( LAPSE – STABLE )
SABİT BASINÇ(NOTR )
SABİT BASINÇ , YÜKSEK BASINÇLA ALÇAK BASINÇ ARASINDA KALAN VE HER İKİ BASINCIN BİR BİRİLERİNİ ETKİLEMEDEN ÖNCE DURAKLADIKLARI VE GÜÇ TOPLADIKLARI BİR GEÇİŞ HATTIDIR . SABİT BASINÇTA HAREKET YOKTUR HAREKETE HAZIRLIK VARDIR . SABAH , ALÇAK BASINÇTAN YÜKSEK BASINCA GEÇERKEN , AKŞAM ,YÜKSEK BASINÇTAN ALÇAK BASINCA GECERKEN HAVA DURAĞANLAŞIR . ÖZELLİKLE KIŞIN BACALARDAN ÇIKAN DUMANLAR ANILAN SAATLERDE HAREKET ETMEYİP ASKIDA KALIRLAR . BU SABİT BASINC İÇİN BELİRGİN ÖRNEKTİR . BAZEN BULUT TABAKASI YOĞUN OLDUĞU ZAMAN GÜNEŞ YERYÜZÜNÜ ISITAMAZ BÖYLESİ DURUMLARDA SABİT BASINÇ DEĞİŞİMLERİ UZUN SAATLER ALABİLİR .
YÜKSEK BASINÇ ( INVERSATION – UNSTABLE )
GÜNEŞİN DOĞMASI SATIH ( YER ) ISISININ YÜKSELMESİNE NEDEN OLUR . FARKLI ALANLARDA ( ŞEHİRLER VE FABRİKALAR , SIK ORMANLAR , EKİLİ ARAZİLER , SU REZERVLERİ , OTLU BÖLGELER , YAZ – KIŞ ARASINDAKİ FARKLI ISI KAYNAKLARI VS) FARKLI ISI YÜKSELMESİ NEDENİYLE HAVANIN GENLEŞMESİ VE YÜKSELDİKÇE BASINCIN DÜŞMESİYLE MOLEKÜLLERİN YAPISI BÜYÜR , YAPISI İNCELİR YUKARI ( GÖK YÜZÜNE ) DOĞRU HAVA HAREKET EDER .BU HAREKET HAVADAKİ BULUT VE BASINCI ETKİLEYEN DİĞER NESNELERİ KENDİSİYLE BİRLİKTE SÜRÜKLER .YÜKSEK BASINCIN GENEL ANLAMI HAVANIN DÜZELECEĞİNİ GÖSTERİR .
BASİT YÖNTEMLERLE YÜKSEK BASINÇ DENEYİ
ETRAFINIZDAKİ HAVA HAREKETLERİ DENEY İÇİN UYGUN OLABİLİR .1 . BULUTLARIN DAĞLARIN ZİRVELERİNE DOĞRU YÜKSELMESİ .2 . SOLUK VERDİĞİNİZ ZAMAN BUHARIN DİKEY YÜKSELMESİ .3 . SİĞARA VEYA ATEŞ YAKTIKTAN SONRA DUMANIN TAKİP EDİLMESİ , DUMAN DİKEY OLARAK YÜKSELİYOR İSE ,4 . ALTİMETREDEKİ RAKIM NORMAL RAKIMDAN YÜKSEK GÖSTERİYOR İSE , YÜKSEK BASINÇ ETKİSİ DEVAM EDİYOR .
ALÇAK BASINÇ ( LAPSE – STABLE )
GÜNEŞ DOĞMADAN ÖNCE VEYA GÜNEŞ BATTIKTAN SONRA SATIH ( YER ) ISISI YAVAŞ YAVAŞ AZALIR KARA PARÇALARI SOĞUMAYA BAŞLAR . SOĞUK HAVANIN YOĞUNLUĞU DÜŞÜK OLDUĞUNDAN HAVA ÇÖKMEYE NEDEN OLUR . FARKLI ALANLARDA ( ŞEHİRLER VE FABRİKALAR , SIK ORMANLAR , EKİLİ ARAZİLER , SU REZERVLERİ , OTLU BÖLGELER , YAZ – KIŞ ARSINDAKİ FARKLI ISI KAYNAKLARI VS) ISI FARKLI OLACAĞINDAN SİSİN KALINLIĞI YER YER ÇOK YOĞUN VEYA DAHA İNCE OLABİLİR BU DA GÖRÜŞÜ ETKİLEYEBİLİR .GÜNEŞ DOĞUP ; SİS , DUMAN , PUS ,YOĞUN BULUTLAR NEDENİYLE ISISINI YER YÜZÜNE ULAŞTIRAMADIĞI ZAMAN SATIH ISISI HAVADAKİ ISIDAN DÜŞÜK OLMAYA DEVEM EDER . FARKLI BÖLGELERDEN GELEN SOĞUK HAVA AKIMLARIDA ALÇAK BASINCA NEDEN OLABİLİR .
BASİT YÖNTEMLERLE ALÇAK BASINÇ DENEYİ
ETRAFINIZDAKİ HAVA HAREKETLERİ DENEY İÇİN UYGUN OLABİLİR .1 . BULUTLARIN DAĞLARIN TABANLARINA ( ETEKLERİNE DOĞRU ÇÖKMESİ .2 . SOLUK VERDİĞİNİZ ZAMAN BUHARIN DÜŞMESİ ( YÜKSELMEMESİ ) .3 . SİĞARA VEYA ATEŞ YAKTIKTAN SONRA DUMANIN TAKİP EDİLMESİ DUMANIN AŞAĞI DOĞRU ÇÖKMESİ ,4 . BİNALARIN BACALARINDAN ÇIKAN DUMANLARI DÜŞMESİ ,5 . NEFES ALIP VERMEDE ZORLUK VE SIK SIK NEFES ALIP VERME İHTİYACI ,4 . ALTİMETREDEKİ RAKIMIN NORMAL RAKIMDAN YÜKSEK GÖSTERMESİ VS.
STANDART ATMOSFERİK BASINÇ
İ R T İ F A
BASINÇ ( hPa ) Metre Feet Sıcaklık
1 . 1013.25 0 0 15
2 . 1000 111 364 14.3
3 . 850 1457 4781 5.5
4 . 700 3012 9882 - 4.5
5 . 500 5574 18289 -21.2
6 . 400 7185 23574 -31.6
7 . 300 9164 30065 - 44.5
8 . 200 11784 38662 - 56.5
9 . 100 16180 53083 - 56.5
10. 50 20576 67507 - 55.9
11. 30 23849 78241 - 52.7
RÜZGARLAR
ATMOSFER BASINCI VE SICAKLIK DEĞİŞİMLERİ HAVANIN İKİ ŞEKİLDE HAREKET ETMESİNE YOL AÇAR .1 . YÜKSELEN VE ALÇALAN HAVA AKIMLARI .2 . YATAY ( UFKİ ) HAVA AKIMI . HER İKİ AKIM VE AŞAĞIDAKİ HAREKETLER HAVA OLAYLARINI ETKİLER . BUNLAR .1 . OKYANUS VE KITALARIN DÜZENSİZ DAĞILIMI .2 . DÜZENSİZ ARAZİ .3 . GÜNLÜK SICAKLIKTAKİ DEĞİŞİM .4 . MEVSİMSEL DEĞİŞİKLİKLER . KISACA HAREKET EDEN HAVAYA RÜZGAR DENİR . RÜZGAR BİR DOĞRULTUDA VE YER SEVİYESİNE ÇOK YAKIN OLARAK HAREKET EDER . ŞİDETLİ RÜZGAR YER SATHINA SÜRTÜNMEDEN DOLAYI AZALIR . RÜZGARLAR DÜZGÜN OLMAYAN ARAZİDE DÜZGÜN ESMEZLER BİR BİRİNİ TAKİP EDEN DEĞİŞİK SÜRAT VE İSTİKAMETTE HAMLELİ TÜRBÜLANSLARA NEDEN OLURLAR. BU TİP RÜZGARLARDA ETKİNLİK YAPAN DAĞCILAR DİKKATLİ OLMALIDIR . RÜZGAR KARA ÜZERİNDE 30 DERECELİK AÇIYLA YAYILIR . ENGEBELİ ARAZİDE DAHA BÜYÜK AÇILAR MEYDANA GELEBİLİR KAYALIK VE DAĞLIK ALANLARDA 90 DERECELİK SAPMALARDA GÖRÜLEBİLİR . RÜZGAR ÇEŞİTLERİ : 1 . YEREL RÜZGARLAR .2 . KARA VE DENİZ MELTEMLERİ .3 . DAĞ VE VADİ RÜZGARLARI .4 . FÖN RÜZGARLARI .5 . BUZUL RÜZGARLARI .
YEREL RÜZGAR
GENEL RÜZGAR SİSTEMLERİNE EK OLARAK YEREL RÜZGAR SİSTEMLERİ BULUNDUKLARI BÖLGENİNİN COĞRAFYASINA GÖRE OLUŞURLAR . YEREL SİSTEMLER GENELLİKLE BÖLGENİN İKLİMİNDE ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLERE YOL AÇARLAR . RÜZGAR SİSTEMLERİNDE “ YEREL “ İFADESİ , BU RÜZGARLARDAN ETKİLENMİŞ KİLOMETRELERCE ALANLARDA YEREL RÜZGARLARIN GELİŞMESİ İÇİN UYGUN ,UZUN ANCAK COĞRAFİ AÇIDAN İNCE BÖLGELERİ ANLATMAK İÇİN KULLANILIR .HER DURUMDA YEREL RÜZGARLARIN GELİŞİM BOYUTUNU , DERECESİNİ YEREL COĞRAFİ AKIMLAR BELİRLER .
KARA VE DENİZ MELTEMLERİ
GÜNEŞE MARUZ KALMA VE ARAZİYE BAĞLI RADYASYON YOLUYLA KARA YÜZEYLERİ SU YÜZEYLERİNDEN DAHA SÜRATLİ ISINIR VE SOĞUR . BU NEDENLE KARA GÜNDÜZLERİ DENİZDEN DAHA SICAK GECELERİ DAHA SOĞUKTUR . GÜN BOYUNCA KARA ÜZERİNDEKİ BASINÇ SOĞUK SU ÜZERİNDEN DAHA DÜŞÜKTÜR . SU ÜZERİNDEKİ SOĞUK HAVA ALÇAK BASINCA DOĞRU HAREKET EDİP KARA ÜZERİNDEKİ SICAK HAVAYI YUKARI DOĞRU ZORLAR BUNUN SONUCU OLAN RÜZGARA “ DENİZ MELTEMİ “ DENİR . GECELEYİN BU SÜRKÜLASYON TERSİNE DÖNER VE HAVA HAREKETİ KARADAN DENİZE DOĞRU GERÇEKLEŞİR . OLUŞAN BU DENİZ YÖNLÜ RÜZGARA “ KARA MELTEMİ “ DENİR . DENİZ MELTEMİ GENELLİKLE KARA MELTEMİNDEN DAHA GÜÇLÜ OLUR .
DAĞ VE VADİ RÜZGARLARI
GÜNDÜZ; DAĞLAR GÜNEŞTEN RADYASYON ( ISI ) ALIRKEN YERLE TEMAS YOLUYLA ISINIR . ISINAN HAVA VADİLERDEKİ HAVADAN DAHA SICAK HALE GELİR VE YOĞUNLUĞU DÜŞER , ÇEVREDEKİ SOĞUK VE YOĞUN HAVA ;SICAK HAVAYI YUKARI DOĞRU İTEREK SICAK HAVANIN BOŞALTTIĞI ALANA DOĞRU YÜKSELMEYE BAŞLAR GÜNDÜZ VADİLERDEN YUKARI DOĞRU HAREKET EDEN BU HAVA AKIMINA VADİ RÜZGARI DENİR .
GECE :GÜNEŞİN BATMASIYLA RADYASYON KAYBOLUR VE YÜKSEK KESİMLER HIZLA SOĞUMAYA BAŞLAR BASIÇ ARTAR . BASINCI VE YOĞUNLUĞU ARTAN HAVA HIZLA VADİ TABANINA DOĞRU AKMAYA BAŞLAR . VADİLER VE ALT KESİMLERDEKİ ISINMIŞ VE BASINCI DÜŞMÜŞ HAVAYI YUKARI DOĞRU HAREKETE ZORLAR .GECE TEPELERDENVADİ TABANINA DOĞRU HAREKET EDEN BU HAVA AKIMINA DAĞ RÜZGARI DENİR . DAĞCILAR YÜKSEK DAĞLARDAÇADIR KURARKEN ÇADIRIN KAPI / KAPILARI DAĞ VE VADİ RÜZGARLARI HAREKET YÖNÜNE BAKMAMALIDIR .
FÖN( CHINOK ) RÜZGARLARI
FÖN RÜZGARLARI ; DAĞLARIN GÜNEŞ GÖREN TARAFLARIYLA GÜNEŞ GÖRMEYEN KUZEY TARAFLARI ARASINDA MEYDANA GELİR .GÜNEŞİN DOĞMASIYLA ISINAN VE YOĞUNLUĞU DÜŞEN HAVA DAĞIN YÜZEYİNDEN DORUKLARA DOĞRU HAREKET EDERKEN NEMİNİN BİR KISMINI VE HER 200 METREDE 1 DERECE ISISINI KAYBEDER . ZİRVEYE VARAN , ISISININ BİR KISMINI KAYBEDEN VE YOĞUNLUĞU DÜŞEN HAVA DAĞIN KUZEY YÜZÜNDEN AŞAĞI DOĞRU AKMAYA BAŞLAR . KENDİSİYLE BERABER TAŞIDIĞI BİR MİKTAR SICAK HAVA DAĞIN SOĞUK YÜZEYİNE ÇARPARAK NEM BIRAKIR . DAĞIN YAPISINA BAĞLI OLARAK ISISI BİR MİKTAR ARTABİLİR .
BUZUL RÜZGARLARI
BUZLANMA :İKİ ATMOSFERİK OLAYIN AYNI ANDA ORTAYA ÇIKMASINDAN DOLAYI 1 . GÖRÜLEBİLİR SU DAMLACIKLARININ 2 . HARİCİ HAVA SICAKLIĞININ O DERECENİN ALTINA BULUŞMASI BUZLANMAYA NEDEN OLUR . BUZLANMA DAĞLIK BÖLGELERDE DİĞER BÖLGELERDE OLDUĞUNDAN DAHA ŞİDETLİDİR . EN ŞİDDETLİ BUZLANMA YAMAÇLARIN RÜZGAR YÖNÜ TARAFINDA VE ZİRVELERDE OLUŞUR . BUZUL RÜZGARLARI :SOĞUMANIN AŞIRI OLDUĞU DURUMDA TEHELİKELİ BOYUTLARA KADAR GELİŞEBİLEN BAYIR AŞAĞI RÜZGARIDIR .SOĞUMA ALTTA YATAN BUZ NEDENİYLE OLUŞTUĞU İÇİN RÜZGARLAR GÜNDÜZ VE GECE BOYUNCA BAYIR AŞAĞI ESER .BUZLANMA ÇEŞİTLERİ :1 . ŞEFFAF BUZLANMA : O DERECE İLE -10 DERECE ARASINDA MEYDANA GELİR . HAVA HARERETİ –25 DERECEYE DÜŞÜNCEYE KADAR TEŞEKKÜLÜNE DEVAM EDER . GENELLİKLE KABA VE ŞEFFAF BUZ OLARAK AŞIRI SOĞUMUŞ SU DAMLALARININ SICAKLIĞINA VE İRİLİĞİNE BAĞLIDIR . DAĞCILIK ETKİNLİĞİ YAPAN SPORCULAR İÇİN EN TEHLİKELİ OLANIDIR . TAŞLARI ÜZERİ GÖZÜKMEYEN BUZLA KAPLANIR. 2 . KABA BUZLANMA : -10 DERECE İLE – 20 DERECE ARASINDA ÇOK GÖRÜLÜR .GENELLİKLE SEYREK VE AŞIRI SOĞUMUŞ SU DAMLACIKLARININ SATHA TEMAS ETMESİYLE ORTAYA ÇIKAR –40 DERECEYE KADAR HAREKETİNE DEVAM EDERANİ SOĞUMA VE DONMA YAPTIĞINDAN İÇERİSİNDE BALONCUKLAR OLUŞUR .3 . KIRAĞI : HAVA SICAKLIĞININ 0 DERECENİN ALTINDA VE NEMİN SATHA TEMASETMESİ SONUCUNDA SU BUHARI SÜPLÜMLEŞEREK KIRAĞI BUZ HALINE GELİR .
TÜRKİYEDEKİ RÜZGAR YÖNLERİ VE İSİMLERİ
TÜRKİYEDE ESEN BAŞLICA RÜZGARLAR
1 . KARAYEL : KUZEYBATI YÖNÜNDEN ESEN RÜZGARLARA VERİLEN ADDIR.GEÇİCİ SİKLONLARIN ÜLKEMİZE SOKULDUĞU KIŞ MEVSİMLERİNDE GÖRÜLÜR.SİKLONLARIN SOĞUK CEPHESİNİN GEÇİŞİNİ İZLER. GENELLİKLE SICAKLARIN DÜŞMESİNE VE KAR YAĞIŞINA NEDEN OLUR .2 . KEŞİŞLEME : İSTANBUL YÖRESİNDE GÜNEY DOĞUDAN ESEN HALK DİLİNDEVE DENİZCİLERİN VERDİĞİ ADDIR . ULUDAĞIN ESKİ ADI OLAN KEŞİŞ DAĞININ YÖNÜNE GÖRE ADLANDIRILMIŞTIR . GÜNDOĞUSU VE KIBLE ARASINDA 135 DERECEDEN ESMEKTEDİR .3 . KIBLE : GÜNEYDEN ESEN ILIK HAVA GETİREN RÜZGARDIR .4 . LODOS : GÜNEYBATIDAN ESEN RÜZGARLARA VERİLEN ADDIR . GEZİCİSİKLONLARIN ÜLKEMİZE DAHA ÇOK SOKULDUĞU KIŞ MEVSİMİNDE ÇOK GÖRÜLÜRBU SİKLONLARIN SICAK CEPHESİNİN GEÇİŞİNİ İZLER . SICAKLARIN YÜKSELMESİNE NEDEN OLUR .5 . POYRAZ : ÜLKEMİZDE ÖZELLİKLE KIŞ MEVSİMİNDE DAHA SIK GÖRÜLÜR .BU MEVSİMDE ÜLKEMİZ ÜZERİNE RUSYA VE SİBİRYA ÜZERİNDEN KUTUPSAL HAVAYI GETİRİR . SICAKLIĞIN BELİRGİN OLARAK DÜŞMESİNE SEBEP OLUR .YAZ MEVSİMİNDE AŞIRI YÜKSEK BASINÇ ALANINDAN BASRA ÜZERİNDEKİ ALÇAK BASINÇ ALANINA DOĞRU İLERLEYEN DENİZ ÜSTÜ HAVA KÜTLELERİNİN EGE VE TÜRKİYE ÜZERİNDE SAPMAYA UĞRAYARAK KUZEY DOĞUDAN ESEN POYRAZADÖNÜŞÜR . BU MEVSİMDE SERİNLETİCİ ETKİSİ VARDIR .6 . YILDIZ : KUZEYDEN ESEN SOĞUK HAVA TAŞIYAN RÜZGAR ÇEŞİDİDİR . 7 . GÜN DOĞUSU – GÜN BATISI : DOĞUDAN VE BATIDAN ESEN RÜZGAR ÇEŞİDİDİR
RÜZGAR HIZININ TAHMİN EDİLMESİ
RÜZGAR HIZININ ÖLÇÜLEBİLMESİ İÇİN RÜZGAR HIZI ÖLÇERE( WIND SPEEDOMETER ) İHTİYAÇ VARDIR .RÜZGAR ÖLÇER OLMADIĞI ZAMAN % 100GARANTİSİ OLMAMASINA RAĞMEN UYGULANAN BAZI YÖNTEMLERLE VE GÖZLEMLERLE RÜZGAR SÜRATİ TAHMİN EDİLEBİLİR VE GEREKLİ ÖNLEMLER ALINABİLİR .
RÜZGARLARIN ŞİDDETLERİNE GÖRE ALDIKLARI ADLAR DERECESİ ADI HIZI SN / MT. ETKİSİ
0 SAKİN 0 - 2 HİSSEDİLMEZ .1 ÇOK HAFİF 1 - 2 HİSSEDİLMEZ .2 ESİNTİ 2 - 4 YAPRAKLARI KIMILDATIR .3 HAFİF MELTEM 4 - 6 YAPRAKLARI KIMILDATIR .4 MELTEM 6 - 8 İNCE DALLARI SALLAR .5 SERT MELTEM 8 - 10 İNCE DALLARI SALLAR .6 RÜZGAR 10 -12 KALIN DALLARI SALLAR7 FIRTINALI RÜZGAR 12 -14 KALIN DALLARI SALLAR .8 HAFİF BORA 14 -16 KÖRPE AĞAÇ GÖV.SALLAR9 BORA 16 –20 KÖRPE AĞAÇ GÖV. SALLAR .10 ŞİDETLİ BORA 20 –25 DALLARI KIRAR .11 FIRTINA 25 –30 DALLARI .12 TAYFUN (KASIRGA) 30 VE YUKARI AĞAÇLARI SÖKER .
SUYUN HAL DEĞİŞİMİ
SU HAL DEĞİŞİMİNDE İKEN ;1 . BUHARLAŞMA .2 . YOĞUNLAŞMA .3 . DONMA .4 . ERİME .SUYUN DEĞİŞİKLİĞİ ISI DEĞİŞİKLİĞİNİ İÇERİR . ISI ŞEKLİNDEKİ ENERJİ YA ABSORDE EDİLİR YADA SERBEST BIRAKILIR .
GÖRÜŞ TAHDİTLERİ ( YAĞIŞLAR )
SU  ÜNYA YÜZEYİNİN ÜÇTE İKİSİNDEN DAHA FAZLA BİR ALANI KAPLAR .BU GENİŞ KAYNAKTAN OLUŞAN SU DEVAMLI BİR HAL DEĞİŞİMİ İÇERİSİNDEDİRBU DEĞİŞİMİN EN ÖNEMLİ DÖRT EVRESİ ; 1 . BUHARLAŞMA .2 . YOĞUNLAŞMA .3 . DONMA4 . ERİMEBU DAİMİ SÜRECE HİDROLOJİK DEVİR DENİR .ATMOSFERDEKİ SU ÜÇ HALDE BULUNUR . 1 . KATI .2 . BUHAR .3 . SIVI .1 . KATI HALDE :1 . KAR . ( SULU KAR – DOLU )2 . BUZ .2 . SU BUHARI ; GAZ HALİNDEDİR VE GÖZLE GÖRÜLMEZ .3 . SIVI HALDE ;1 . BULUT . 2 . SİS . 3 . ÇİŞENTİ . 4 . YAĞMUR .
YAĞIŞ ÇEŞİTLERİ
YAĞIŞ :
NEMİN ATMOSFERDE SIVI YADA KATI HALDE YAĞMUR , DONAN YAĞMUR ÇİSENTİ , DONAN ÇİSENTİ , BUZ PARÇALARI , KAR , DOLU YADA BUNLARIN KOMBİNASYONLARI ŞEKLİNDE DÜŞEN FORMLARDIR .
1 . SİS :
KÜÇÜK SU DAMLACIKLARININ HAVADA ASILI KALMASI OLAYIDIR . YOĞUNLUĞU BULUTLARDAN DAHA FAZLADIR . SİS GRİ REKLİ OLUP AYNI ZAMANDA NEMİ HİSSEDİLİR . ALÇAK BULUTLARLARLA SİS ARSINDA BENZERLİK VARDIR . TEK FARKI SİS YER SATHINA 50 METREYE KADARDIR 50 METREDEN YUKARISI BULUT OLARAK ADLANDIRILIR .
2 . ÇİĞ :
SIVI PARTİKÜLLERİN AŞIRI SOĞUMUŞ NESNELERİN ÜZERİNE TEMAS ETMESİ VE YOĞUNLUĞUNUN ARTARAK SIVIYA DÖNÜŞMESİYLE OLUŞUR .
3 . ÇİSENTİ :
YAĞIŞIN YAĞMURA DÖNÜŞMEDEN ÖZCEKİ HALİDİR . DAMLACIK BOYUTLARI ÇOK KÜÇÜK OLDUĞUNDAN GÖRÜŞÜ ENGELLER .
4 . YAĞMUR :
1 . YAĞIŞ SÜRECİNİN BAŞLAMASI BUZ KİRİSTALLERİYLE OLUR . BÜYÜYEN BUZ KİRİSTALLERİ AŞAĞI YÖNLÜ HAREKET EDER . DONMA NOKTASINDAN DAHA SICAK HAVAYA DOĞRU GEÇERKEN YAĞMUR DAMLASI HALİNE GELİR.
2 . BULUTLARIN İÇİNDEKİ KÜÇÜK SU DAMLACIKLARI GEZİNEN VE YAVAŞ HAREKET EDEN DAMLALARLA ÇARPIŞIP BÜYÜYEREK İVME KAZANIR . YER ÇEKİM ETKİSİYLE DÜŞMEYE BAŞLAR .
BULUTLARIN ÖZELLİKLERİ
BULUTLAR : YOĞUNLAŞMA ÇEKİRDEKLERİ DİYE ADLANDIRILAN MİKROSKOBİK SU EMİCİ PARTİKÜLLLER ÜZERİNDE TOPLANAN KÜÇÜK SU DAMLACIKLARININDAN OLUŞMUŞTUR .O KADAR KÜÇÜKTÜRLER Kİ BOYUTLARI MİKRON CİNSİNDEN ÖLÇÜLÜR . ( BİR MİKRON 1 METRENİN MİLYONDA BİRİ ) BULUTLAR GENELLİKLE HAVA NEME DOYMUŞ HALE GELDİĞİNDE OLUŞUR . BULUTLAR GÖK YÜZÜNÜN İŞARETİ OLARAK ADLANDIRILIR . ATMOSFERİK HAREKETLERİN VE DOYMUŞLUĞUN GÖKTEKİ GÖRÜLÜR DELİLLERİDİR . BULUTLAR ATMOSFERİK HAREKETLERİN HABERCİSİDİR .BULUTLAR ATMOSFERDEKİ BELLİ BİR MİKTAR HAVADA SU BUHARININ YÜKSELMESİYLE , SOĞUMASIYLA VEYA ALÇAK TABAKALARDAKİ SİS KÜMECİKLERİNİN BUHARLAŞMASIYLA MEYDANA GELİR .
BULUTTA KAPALILIK :
BULUTTA KAPALILIK GÖK YÜZÜNDEKİ BULUTLULUK DERECESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNİ YANSITMAK AMACIYLA KULLANILMAKTADIR .
S/N KODU AÇILIMI KAPALILIK ORANI
1 . FEW AZ PARÇALI BULUTLU 0 / 8 İLE 2 / 8
2 . SCATTERT PARÇALI BULUTLU 3 / 8 İLE 4 / 8
3 . BROKEN KAPALI 5 / 8 İLE 7 / 8
4 . OVERCAST TAM KAPALI 8 / 8
BULUT ÇEŞİTLERİ
DAĞCILAR İÇİN ATMOSFERİN TEMEL ÖZELLİĞİ
ATMOSFER % 21 OKSİJEN İHTİVA ETTİĞİ İÇİN BASINÇLI OKSİJEN HER SEVİYEDE TOPLAM HAVA BASINCININ 1 / 5 İNİ OLUŞTIRUR . BU DEĞER YÜKSEK İRTİFA TIRMANIŞI YAPAN DAĞCILAR İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR . AKCİĞERLERİN OKSİJENİ EMME ORANI OKSİJEN BASINCINA BAĞLIDIR ÇÜNKÜ DAĞCI YAKLAŞIK OLARAK 1 İNC ( 6.452 CM ) KAREYE 1016.5 KG. BASINÇLA OKSİJENİ EMMEKTEDİR . İRTİFA YÜKSELDİKÇE HAVADAKİ OKSİJEN KONSANTRASYONU % 21 OLMASINA RAĞMEN BAROMETRİK BASINÇ DÜŞER NESNELERİN GENLEŞMESİ DIŞA DOĞRU ARTAR . HER SOLUK ALIŞINDA BASINCI DÜŞTÜĞÜ İÇİN , OKSİJEN BASINCIDA BUNA PARELEL ORANDA DÜŞMEKTEDİR . İLAVE OKSİJEN OLMADAN YÜKSEK İRTİFADA YAPILAN UZUN SÜRELİ TIRMANIŞLAR GENELLİKLE YORGUNLUK HİSSİ YARATIR VE DAHA SONRA GÖRÜŞ KAYBI MEYDANA GELİR GEREKLİ ÖNLEMLER ALINMADIĞI TAKDİRDE EN SON BİLİNÇ KAYBI OLUŞUR . BU BELİRTİLERİN HEPSİ HİPOKSİYA BELİRTİLERİDİR . HİPOKSİYANIN İLK BELİRTİLERİNİN DAĞCI TARAFINDAN ANLAŞILMASI ZOR OLDUĞU İÇİN 3300 METRE VE ÜZERİNDEKİ RAKIMLARDA KISA SÜRELİDE OLSA OKSİJEN DÜZENLENMESİ YAPILMALIDIR .
NİN TANIMI
YERYÜZÜNDE VE ATMOSFERDE MEYDANA GELEN HAVA HAREKETLERİNİN TAMAMINA METEOROLOJİK OLAY ; BU OLAYLARIN NASIL MEYDANA GELDİĞİNİ İNCELEYEN , ARAŞTIRAN VE YAYINLAYAN BİLİM DALINA’DA METEOROLOJİ BİLİM DALI DENİLMEKTEDİR . METEOROLOJİK OLAYLARIN MEYDANA GELMESİ YERYÜZÜNDE VE ATMOSFERDEKİ DEĞİŞİKLİKLERE NEDEN OLAN TEK ISI VE ENERJİ KAYNAĞI OLAN GÜNEŞTİR . DÜNYANIN , GÜNEŞ SİSTEMİ İÇERİSİNDE ,GÜNEŞE GÖRE İKİ TEMEL HAREKETİ VARDIR .
1 . DÜNYANIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜDÜR . BU DÖNÜŞ SAYISIZ ORANDA HAVA HADİSELERİ YARATIR VE DÜNYA YÜZEYİ ÜZERİNDEKİ RÜZGAR AKIŞINI ETKİLER .
2 . DÜNYANIN , HAFİF ELİPTİK OLAN GÜNEŞİN YÖRÜNGESİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜDÜR. DÜNYANIN GÜNEŞ ETRAFINDAKİ YÖRÜNGESİNİN DÜZLEMİNE ELİPTİK DÜZLEM DENİR . DÜNYANIN EKSENİ ELİPTİK DÜZLEMDEN YAKLAŞIK 23 ½ DERECE EĞİK OLDUĞU İÇİN MEVSİMLER MEYDANA GELİR . GÜNEŞİN ENERJİSİ EN FAZLA 23 ½ DERECE KUZEY VE GÜNEY ENLEMLERİ ARASINDA YOĞUNLAŞMAKTADIR. DÜNYANIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜ , GÜNEŞİN EKSENİ ETRAFINDAKİ DÖNÜŞÜ VE DÜNYANIN DEĞİŞEN TOPOGRAFİK ÖZELLİKLERİNE BAĞLI OLARAK YERYÜZÜNÜN FARKLI ISINMASI HAVA DURUMUNUN DEĞİŞMESİNE NEDEN OLAN EN BÜYÜK FAKTÖRDÜR .
DÜNYANIN DÖNÜŞÜ , EKSEN EĞİKLİĞİ VE YÖRÜNGESİ
GÜNEŞİN KARAKTERİSTİK ÖZELLİĞİ
GÜNEŞ , DÜNYADAKİ TÜM ATMOSFERİK DEĞİŞİKLİKLERE VE TÜM HAVA HAREKETLERİNE SEBEP OLAN TEK ISI VE ENERJİ KAYNAĞIDIR . GÜNEŞ DÜNYANIN YÖRÜNGESİNE 83 DERECELİK AÇIYLA BAKAR . DÜNYAYA ( 1 CM . KAREYE 1.94 gr /cal ) ISI ENERJİSİ VERİR . BİR KALORİ 1 GRAM SUYUN ISISINI 14.5 DERECEDEN 15.5 DERECEYE YÜKSELTEN ISI ENERJİSİDİR .
SICAKLIK ( ISI ) : ENERJİ SEBEBİYLE MEYDANA GELEN MOLEKÜL HAREKETLENMELERİNE SICAKLIK ( ISI ) DENİR .
SICAKLIK ÖLÇÜM ALETLERİNE TERMOMETRE DENİR .
YERYÜZÜNDE İKİ ÇEŞİT SICAKLIK ÖLÇÜMÜ VARDIR .
1 . CELSIUS ( CENTIGRADE ) ( C )2 . FAHREN HEIT. ( F )
C ’ DE SUYUN KAYNAMA NOKTASI 100 DERECE DONMA NOKTASI O DERECEDİR .F ‘ DE SUYUN KAYNAMA NOKTASI 212 F DONMA NOKTASI 32 F DİR .5 99 5
RADYASYON : GÜNEŞ TARAFINDAN GÖNDERİLEN KISA DALGA % 100 RADYASYONUN % 53 ‘Ü DİĞER GEZEGENLER VEYA ATMOSFERDEKİ DEĞİŞİK NESNELER TARAFINDAN EMİLİR . % 47 ‘ Sİ DÜNYAYA ULAŞIR . YER YÜZÜNE ULAŞAN RADYASYONUN BİR KISMI EMİLİR BİR KISMI YANSIMA SONUCU GERİ DÖNER . BU NEDENLE YÜKSEK İRTİFA ETKİNLİĞİ YAPAN DAĞCILAR DAHA FAZLA RADYASYONA MARUZ KALIRLAR RADYASYONUN ZARARLI ETKİSİNDEN KORUNMAK İÇİN YÜKSEK KORUYUCULU KREM VE UZUN KOLLU KIYAFET GİYİLMELİDİR .
ATMOSFERİN YAPISI VE BİLEŞİMİ
ATMOSFER , YERÇEKİMİ İLE DÜNYANIN ÇEVRESİNDE DURAN VE DÜNYAYI ÇEPEÇEVRE SARAN GAZLAR TOPLULUĞUDUR. ATMOSFERİN DÜNYANIN YÜZEYİNE GÖRE HAREKETİ VARDIR . BUNA SİRKÜLASYON DENİR . SİRKÜLASYONLAR , GÜNEŞİN SU BÖLGELERİ İLE KARA PARÇALARININ FAKLI ISITILMASI VE ÖZELLİKLE KUTUPLAR VE TROPİK BÖLGELER ARASINDAKİ BÜYÜK SICAKLIK FARKIYLA ORTAYA ÇIKAR .
ATMOSFERİN BİLEŞENLERİ
ATMOSFER ÇEŞİTLİ GAZLARIN KARIŞIMINDAN MEYDANA GELMİŞTİR . DENİZ SEVİYESİNDE KURU HAVADA :% 1 ÇOĞUNLUĞU ARGON DEĞİŞİK GAZLAR .ATMOSFERDEKİ DEĞİŞİK GAZLAR % 0 İLE % 5 ARASINDA YER VE ZAMANA GÖRE DEĞİŞMEKTEDİRLER . SU BUHARI GAZ , SIVI VE KATI OLMAK ÜZERE ÜÇ DURUMDA ORTAYA ÇIKMAKTADIR .HAVANIN GAZ OLARAK SU BUHARINI MAKSIMUM DEĞERDE TUTABİLMESİ SICAKLIĞA BAĞLIDIR . SU BUHARI HAVA İÇİNDE YETERLİ YOĞUNLUKTA DAMLACIKLAR OLUŞANA KADAR GÖZÜKMEZ . % 21 OKSİJEN .% 78 NİTROJEN .
ATMOSFERİN TABAKALARI
ATMOSFERİN TABAKALARI İKİ KISMA AYRILMAKTADIR .
1 . YÜKSEK ATMOSFER :
* STRATOSFER .
* MEZOSFER .
* TERMOSFER .
2 . ALÇAK ATMOSFER :
* TROPOSFER ‘ İN KALINLIĞI KUTUPLARDA : 25 - 30 000 MT.EKVATORDA : 54 – 60 000 MT.DÜNYA ATMOSFERİNDEKİ EN DEĞİŞKEN TABAKA TROPOSFERDİRBÜTÜN HAVA HAREKETLERİ ;CEPHELER , FIRTINALAR ,YAĞIŞLAR HAVA AKIMLARI ( RÜZGARLAR ) ÇÜNKÜ : 1 . SU BUHARI YÜZDE İTİBARİYLE EN ÇOK ,2 . KATI CİSİMLER ,3 . GÜNEŞİN IŞINLARIYLA ISINMA VE SOĞUMA ,ALÇAK ATMOSFERDEDİR .
ATMOSFERİK BASINÇ
ATMOSFERİK BASINÇ ;BİRİM YÜZEY ÜZERİNDEKİ HAVA SÜTÜNUNUN AĞIRLIĞIDIR. DENİZ SEVİYESİNDE + 15 DERECEDE YAKLAŞIK OLARAK 76 CM CIVA VEYA 29.92 İNC HG BASINCINA EŞİT 1013.25 MB OLARAK BULUNMUŞTUR .DENİZ SEVİYESİ BASINCI ; EN DÜŞÜK ( KÖTÜ HAVA ) OLARAK 876 MB. EN YÜKSEK OLARAK ( EN SICAK HAVA ) 1960 MB. ARASINDA ÖLÇÜLEBİLMİŞTİR. ATMOSFER BASINCI ZAMAN VE İRTİFAYA GÖRE DEĞİŞMEKTEDİR . ATMOSFER BASINCI BAROMETRE DENİLEN ALETLERLE ÖLÇÜLMEKTEDİR . DÜNYADA ÖLÇÜMLER İÇİN EN FAZLA CIVALI BAROMETRELER KULLANILMAKTADIR
BAROMETRE
ATMOSFERİK BASINCI DİREK DEĞER OLARAK GÖSTEREN BİR BAROGRAFTIR . BASINÇLA DOĞRU ORANTILI . RAKIMLA TERS ORANTILI ÇALIŞIR . RAKIM ARTTIKÇA BASINÇ AZALIR . ETKİNLİK YAPAN DAĞCILAR BULUNDUĞU RAKIMDAKİ BAROMETRİK BASINCI KONTROL VE KAYIT EDEREK HAVANIN BOZULACAĞINI – AÇILACAĞINI ANLAYABİLİRLER . AYNI RAKIMDA BAROMETRİK BASINÇ HIZLA DÜŞÜYOR İSE HAVANIN HIZLA BOZULACAĞINA İŞARETTİR . YAVAŞ YAVAŞ DÜŞÜYOR İSE ZAMANA BAĞLI OLARAK HAVANIN BOZULACAĞINI GÖSTERİR .
ALTİMETRE
ATMOSFERİK BASINCI İRTİFA ( RAKIM ) OLARAK GÖSTEREN BİR BAROGRAFTIR . İRTİFAYLA DOĞRU ORANTILI ÇALIŞIR . İRTİFA ARTTIKÇA DEĞERLER BÜYÜR İRTİFA AZALDIKÇA DEĞERLER DÜŞER . BASİT ALTİMETRELER HAVANIN BAROMETRİK BASINCINA BAĞLI OLARAK KÜÇÜK DEĞER YANILMALARI YAPABİLİR .
HAVA KATEGORİLERİ
ATMOSFERİK BASINÇ FARKLILIKLARI BELİRLİ YER VE ZAMANDA SÜREKLİ OLARAK MEYDANA GELMEKTEDİR . CEPHESEL GEÇİŞLER , ORAJLAR ,YÜKSEK BASINÇ , NOTR DURUMLAR VE ALÇAK BASINÇ SİSTEMLERİNİN HAREKETİNDEN DOLAYI ANİ DEĞİŞİMLER GERÇEKLEŞEBİLİR . İYİ OLUŞMUŞ ALÇAK VEYA YÜKSEKBASINÇ GEÇİŞLERİNDE BAZEN BÜYÜK DEĞİŞİKLİKLER 2 VEYA 3 SAAT İÇERİSİNDE GERÇEKLEŞEBİLİR . ANILAN OLAYLARA BAĞLI OLARAK HAVA HAREKETLERİ ÜÇ ANA SİSTEME BÖLÜNMÜŞTÜR .1 . SABİT BASINÇ ( NOTR )2 . YÜKSEK BASINÇ ( INVERSATION – UNSTABLE )3 . ALÇAK BASINÇ ( LAPSE – STABLE )
SABİT BASINÇ(NOTR )
SABİT BASINÇ , YÜKSEK BASINÇLA ALÇAK BASINÇ ARASINDA KALAN VE HER İKİ BASINCIN BİR BİRİLERİNİ ETKİLEMEDEN ÖNCE DURAKLADIKLARI VE GÜÇ TOPLADIKLARI BİR GEÇİŞ HATTIDIR . SABİT BASINÇTA HAREKET YOKTUR HAREKETE HAZIRLIK VARDIR . SABAH , ALÇAK BASINÇTAN YÜKSEK BASINCA GEÇERKEN , AKŞAM ,YÜKSEK BASINÇTAN ALÇAK BASINCA GECERKEN HAVA DURAĞANLAŞIR . ÖZELLİKLE KIŞIN BACALARDAN ÇIKAN DUMANLAR ANILAN SAATLERDE HAREKET ETMEYİP ASKIDA KALIRLAR . BU SABİT BASINC İÇİN BELİRGİN ÖRNEKTİR . BAZEN BULUT TABAKASI YOĞUN OLDUĞU ZAMAN GÜNEŞ YERYÜZÜNÜ ISITAMAZ BÖYLESİ DURUMLARDA SABİT BASINÇ DEĞİŞİMLERİ UZUN SAATLER ALABİLİR .
YÜKSEK BASINÇ ( INVERSATION – UNSTABLE )
GÜNEŞİN DOĞMASI SATIH ( YER ) ISISININ YÜKSELMESİNE NEDEN OLUR . FARKLI ALANLARDA ( ŞEHİRLER VE FABRİKALAR , SIK ORMANLAR , EKİLİ ARAZİLER , SU REZERVLERİ , OTLU BÖLGELER , YAZ – KIŞ ARASINDAKİ FARKLI ISI KAYNAKLARI VS) FARKLI ISI YÜKSELMESİ NEDENİYLE HAVANIN GENLEŞMESİ VE YÜKSELDİKÇE BASINCIN DÜŞMESİYLE MOLEKÜLLERİN YAPISI BÜYÜR , YAPISI İNCELİR YUKARI ( GÖK YÜZÜNE ) DOĞRU HAVA HAREKET EDER .BU HAREKET HAVADAKİ BULUT VE BASINCI ETKİLEYEN DİĞER NESNELERİ KENDİSİYLE BİRLİKTE SÜRÜKLER .YÜKSEK BASINCIN GENEL ANLAMI HAVANIN DÜZELECEĞİNİ GÖSTERİR .
BASİT YÖNTEMLERLE YÜKSEK BASINÇ DENEYİ
ETRAFINIZDAKİ HAVA HAREKETLERİ DENEY İÇİN UYGUN OLABİLİR .1 . BULUTLARIN DAĞLARIN ZİRVELERİNE DOĞRU YÜKSELMESİ .2 . SOLUK VERDİĞİNİZ ZAMAN BUHARIN DİKEY YÜKSELMESİ .3 . SİĞARA VEYA ATEŞ YAKTIKTAN SONRA DUMANIN TAKİP EDİLMESİ , DUMAN DİKEY OLARAK YÜKSELİYOR İSE ,4 . ALTİMETREDEKİ RAKIM NORMAL RAKIMDAN YÜKSEK GÖSTERİYOR İSE , YÜKSEK BASINÇ ETKİSİ DEVAM EDİYOR .
ALÇAK BASINÇ ( LAPSE – STABLE )
GÜNEŞ DOĞMADAN ÖNCE VEYA GÜNEŞ BATTIKTAN SONRA SATIH ( YER ) ISISI YAVAŞ YAVAŞ AZALIR KARA PARÇALARI SOĞUMAYA BAŞLAR . SOĞUK HAVANIN YOĞUNLUĞU DÜŞÜK OLDUĞUNDAN HAVA ÇÖKMEYE NEDEN OLUR . FARKLI ALANLARDA ( ŞEHİRLER VE FABRİKALAR , SIK ORMANLAR , EKİLİ ARAZİLER , SU REZERVLERİ , OTLU BÖLGELER , YAZ – KIŞ ARSINDAKİ FARKLI ISI KAYNAKLARI VS) ISI FARKLI OLACAĞINDAN SİSİN KALINLIĞI YER YER ÇOK YOĞUN VEYA DAHA İNCE OLABİLİR BU DA GÖRÜŞÜ ETKİLEYEBİLİR .GÜNEŞ DOĞUP ; SİS , DUMAN , PUS ,YOĞUN BULUTLAR NEDENİYLE ISISINI YER YÜZÜNE ULAŞTIRAMADIĞI ZAMAN SATIH ISISI HAVADAKİ ISIDAN DÜŞÜK OLMAYA DEVEM EDER . FARKLI BÖLGELERDEN GELEN SOĞUK HAVA AKIMLARIDA ALÇAK BASINCA NEDEN OLABİLİR .
BASİT YÖNTEMLERLE ALÇAK BASINÇ DENEYİ
ETRAFINIZDAKİ HAVA HAREKETLERİ DENEY İÇİN UYGUN OLABİLİR .1 . BULUTLARIN DAĞLARIN TABANLARINA ( ETEKLERİNE DOĞRU ÇÖKMESİ .2 . SOLUK VERDİĞİNİZ ZAMAN BUHARIN DÜŞMESİ ( YÜKSELMEMESİ ) .3 . SİĞARA VEYA ATEŞ YAKTIKTAN SONRA DUMANIN TAKİP EDİLMESİ DUMANIN AŞAĞI DOĞRU ÇÖKMESİ ,4 . BİNALARIN BACALARINDAN ÇIKAN DUMANLARI DÜŞMESİ ,5 . NEFES ALIP VERMEDE ZORLUK VE SIK SIK NEFES ALIP VERME İHTİYACI ,4 . ALTİMETREDEKİ RAKIMIN NORMAL RAKIMDAN YÜKSEK GÖSTERMESİ VS.
STANDART ATMOSFERİK BASINÇ
İ R T İ F A
BASINÇ ( hPa ) Metre Feet Sıcaklık
1 . 1013.25 0 0 15
2 . 1000 111 364 14.3
3 . 850 1457 4781 5.5
4 . 700 3012 9882 - 4.5
5 . 500 5574 18289 -21.2
6 . 400 7185 23574 -31.6
7 . 300 9164 30065 - 44.5
8 . 200 11784 38662 - 56.5
9 . 100 16180 53083 - 56.5
10. 50 20576 67507 - 55.9
11. 30 23849 78241 - 52.7
RÜZGARLAR
ATMOSFER BASINCI VE SICAKLIK DEĞİŞİMLERİ HAVANIN İKİ ŞEKİLDE HAREKET ETMESİNE YOL AÇAR .1 . YÜKSELEN VE ALÇALAN HAVA AKIMLARI .2 . YATAY ( UFKİ ) HAVA AKIMI . HER İKİ AKIM VE AŞAĞIDAKİ HAREKETLER HAVA OLAYLARINI ETKİLER . BUNLAR .1 . OKYANUS VE KITALARIN DÜZENSİZ DAĞILIMI .2 . DÜZENSİZ ARAZİ .3 . GÜNLÜK SICAKLIKTAKİ DEĞİŞİM .4 . MEVSİMSEL DEĞİŞİKLİKLER . KISACA HAREKET EDEN HAVAYA RÜZGAR DENİR . RÜZGAR BİR DOĞRULTUDA VE YER SEVİYESİNE ÇOK YAKIN OLARAK HAREKET EDER . ŞİDETLİ RÜZGAR YER SATHINA SÜRTÜNMEDEN DOLAYI AZALIR . RÜZGARLAR DÜZGÜN OLMAYAN ARAZİDE DÜZGÜN ESMEZLER BİR BİRİNİ TAKİP EDEN DEĞİŞİK SÜRAT VE İSTİKAMETTE HAMLELİ TÜRBÜLANSLARA NEDEN OLURLAR. BU TİP RÜZGARLARDA ETKİNLİK YAPAN DAĞCILAR DİKKATLİ OLMALIDIR . RÜZGAR KARA ÜZERİNDE 30 DERECELİK AÇIYLA YAYILIR . ENGEBELİ ARAZİDE DAHA BÜYÜK AÇILAR MEYDANA GELEBİLİR KAYALIK VE DAĞLIK ALANLARDA 90 DERECELİK SAPMALARDA GÖRÜLEBİLİR . RÜZGAR ÇEŞİTLERİ : 1 . YEREL RÜZGARLAR .2 . KARA VE DENİZ MELTEMLERİ .3 . DAĞ VE VADİ RÜZGARLARI .4 . FÖN RÜZGARLARI .5 . BUZUL RÜZGARLARI .
YEREL RÜZGAR
GENEL RÜZGAR SİSTEMLERİNE EK OLARAK YEREL RÜZGAR SİSTEMLERİ BULUNDUKLARI BÖLGENİNİN COĞRAFYASINA GÖRE OLUŞURLAR . YEREL SİSTEMLER GENELLİKLE BÖLGENİN İKLİMİNDE ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLERE YOL AÇARLAR . RÜZGAR SİSTEMLERİNDE “ YEREL “ İFADESİ , BU RÜZGARLARDAN ETKİLENMİŞ KİLOMETRELERCE ALANLARDA YEREL RÜZGARLARIN GELİŞMESİ İÇİN UYGUN ,UZUN ANCAK COĞRAFİ AÇIDAN İNCE BÖLGELERİ ANLATMAK İÇİN KULLANILIR .HER DURUMDA YEREL RÜZGARLARIN GELİŞİM BOYUTUNU , DERECESİNİ YEREL COĞRAFİ AKIMLAR BELİRLER .
KARA VE DENİZ MELTEMLERİ
GÜNEŞE MARUZ KALMA VE ARAZİYE BAĞLI RADYASYON YOLUYLA KARA YÜZEYLERİ SU YÜZEYLERİNDEN DAHA SÜRATLİ ISINIR VE SOĞUR . BU NEDENLE KARA GÜNDÜZLERİ DENİZDEN DAHA SICAK GECELERİ DAHA SOĞUKTUR . GÜN BOYUNCA KARA ÜZERİNDEKİ BASINÇ SOĞUK SU ÜZERİNDEN DAHA DÜŞÜKTÜR . SU ÜZERİNDEKİ SOĞUK HAVA ALÇAK BASINCA DOĞRU HAREKET EDİP KARA ÜZERİNDEKİ SICAK HAVAYI YUKARI DOĞRU ZORLAR BUNUN SONUCU OLAN RÜZGARA “ DENİZ MELTEMİ “ DENİR . GECELEYİN BU SÜRKÜLASYON TERSİNE DÖNER VE HAVA HAREKETİ KARADAN DENİZE DOĞRU GERÇEKLEŞİR . OLUŞAN BU DENİZ YÖNLÜ RÜZGARA “ KARA MELTEMİ “ DENİR . DENİZ MELTEMİ GENELLİKLE KARA MELTEMİNDEN DAHA GÜÇLÜ OLUR .
DAĞ VE VADİ RÜZGARLARI
GÜNDÜZ; DAĞLAR GÜNEŞTEN RADYASYON ( ISI ) ALIRKEN YERLE TEMAS YOLUYLA ISINIR . ISINAN HAVA VADİLERDEKİ HAVADAN DAHA SICAK HALE GELİR VE YOĞUNLUĞU DÜŞER , ÇEVREDEKİ SOĞUK VE YOĞUN HAVA ;SICAK HAVAYI YUKARI DOĞRU İTEREK SICAK HAVANIN BOŞALTTIĞI ALANA DOĞRU YÜKSELMEYE BAŞLAR GÜNDÜZ VADİLERDEN YUKARI DOĞRU HAREKET EDEN BU HAVA AKIMINA VADİ RÜZGARI DENİR .
GECE :GÜNEŞİN BATMASIYLA RADYASYON KAYBOLUR VE YÜKSEK KESİMLER HIZLA SOĞUMAYA BAŞLAR BASIÇ ARTAR . BASINCI VE YOĞUNLUĞU ARTAN HAVA HIZLA VADİ TABANINA DOĞRU AKMAYA BAŞLAR . VADİLER VE ALT KESİMLERDEKİ ISINMIŞ VE BASINCI DÜŞMÜŞ HAVAYI YUKARI DOĞRU HAREKETE ZORLAR .GECE TEPELERDENVADİ TABANINA DOĞRU HAREKET EDEN BU HAVA AKIMINA DAĞ RÜZGARI DENİR . DAĞCILAR YÜKSEK DAĞLARDAÇADIR KURARKEN ÇADIRIN KAPI / KAPILARI DAĞ VE VADİ RÜZGARLARI HAREKET YÖNÜNE BAKMAMALIDIR .
FÖN( CHINOK ) RÜZGARLARI
FÖN RÜZGARLARI ; DAĞLARIN GÜNEŞ GÖREN TARAFLARIYLA GÜNEŞ GÖRMEYEN KUZEY TARAFLARI ARASINDA MEYDANA GELİR .GÜNEŞİN DOĞMASIYLA ISINAN VE YOĞUNLUĞU DÜŞEN HAVA DAĞIN YÜZEYİNDEN DORUKLARA DOĞRU HAREKET EDERKEN NEMİNİN BİR KISMINI VE HER 200 METREDE 1 DERECE ISISINI KAYBEDER . ZİRVEYE VARAN , ISISININ BİR KISMINI KAYBEDEN VE YOĞUNLUĞU DÜŞEN HAVA DAĞIN KUZEY YÜZÜNDEN AŞAĞI DOĞRU AKMAYA BAŞLAR . KENDİSİYLE BERABER TAŞIDIĞI BİR MİKTAR SICAK HAVA DAĞIN SOĞUK YÜZEYİNE ÇARPARAK NEM BIRAKIR . DAĞIN YAPISINA BAĞLI OLARAK ISISI BİR MİKTAR ARTABİLİR .
BUZUL RÜZGARLARI
BUZLANMA :İKİ ATMOSFERİK OLAYIN AYNI ANDA ORTAYA ÇIKMASINDAN DOLAYI 1 . GÖRÜLEBİLİR SU DAMLACIKLARININ 2 . HARİCİ HAVA SICAKLIĞININ O DERECENİN ALTINA BULUŞMASI BUZLANMAYA NEDEN OLUR . BUZLANMA DAĞLIK BÖLGELERDE DİĞER BÖLGELERDE OLDUĞUNDAN DAHA ŞİDETLİDİR . EN ŞİDDETLİ BUZLANMA YAMAÇLARIN RÜZGAR YÖNÜ TARAFINDA VE ZİRVELERDE OLUŞUR . BUZUL RÜZGARLARI :SOĞUMANIN AŞIRI OLDUĞU DURUMDA TEHELİKELİ BOYUTLARA KADAR GELİŞEBİLEN BAYIR AŞAĞI RÜZGARIDIR .SOĞUMA ALTTA YATAN BUZ NEDENİYLE OLUŞTUĞU İÇİN RÜZGARLAR GÜNDÜZ VE GECE BOYUNCA BAYIR AŞAĞI ESER .BUZLANMA ÇEŞİTLERİ :1 . ŞEFFAF BUZLANMA : O DERECE İLE -10 DERECE ARASINDA MEYDANA GELİR . HAVA HARERETİ –25 DERECEYE DÜŞÜNCEYE KADAR TEŞEKKÜLÜNE DEVAM EDER . GENELLİKLE KABA VE ŞEFFAF BUZ OLARAK AŞIRI SOĞUMUŞ SU DAMLALARININ SICAKLIĞINA VE İRİLİĞİNE BAĞLIDIR . DAĞCILIK ETKİNLİĞİ YAPAN SPORCULAR İÇİN EN TEHLİKELİ OLANIDIR . TAŞLARI ÜZERİ GÖZÜKMEYEN BUZLA KAPLANIR. 2 . KABA BUZLANMA : -10 DERECE İLE – 20 DERECE ARASINDA ÇOK GÖRÜLÜR .GENELLİKLE SEYREK VE AŞIRI SOĞUMUŞ SU DAMLACIKLARININ SATHA TEMAS ETMESİYLE ORTAYA ÇIKAR –40 DERECEYE KADAR HAREKETİNE DEVAM EDERANİ SOĞUMA VE DONMA YAPTIĞINDAN İÇERİSİNDE BALONCUKLAR OLUŞUR .3 . KIRAĞI : HAVA SICAKLIĞININ 0 DERECENİN ALTINDA VE NEMİN SATHA TEMASETMESİ SONUCUNDA SU BUHARI SÜPLÜMLEŞEREK KIRAĞI BUZ HALINE GELİR .
TÜRKİYEDEKİ RÜZGAR YÖNLERİ VE İSİMLERİ
TÜRKİYEDE ESEN BAŞLICA RÜZGARLAR
1 . KARAYEL : KUZEYBATI YÖNÜNDEN ESEN RÜZGARLARA VERİLEN ADDIR.GEÇİCİ SİKLONLARIN ÜLKEMİZE SOKULDUĞU KIŞ MEVSİMLERİNDE GÖRÜLÜR.SİKLONLARIN SOĞUK CEPHESİNİN GEÇİŞİNİ İZLER. GENELLİKLE SICAKLARIN DÜŞMESİNE VE KAR YAĞIŞINA NEDEN OLUR .2 . KEŞİŞLEME : İSTANBUL YÖRESİNDE GÜNEY DOĞUDAN ESEN HALK DİLİNDEVE DENİZCİLERİN VERDİĞİ ADDIR . ULUDAĞIN ESKİ ADI OLAN KEŞİŞ DAĞININ YÖNÜNE GÖRE ADLANDIRILMIŞTIR . GÜNDOĞUSU VE KIBLE ARASINDA 135 DERECEDEN ESMEKTEDİR .3 . KIBLE : GÜNEYDEN ESEN ILIK HAVA GETİREN RÜZGARDIR .4 . LODOS : GÜNEYBATIDAN ESEN RÜZGARLARA VERİLEN ADDIR . GEZİCİSİKLONLARIN ÜLKEMİZE DAHA ÇOK SOKULDUĞU KIŞ MEVSİMİNDE ÇOK GÖRÜLÜRBU SİKLONLARIN SICAK CEPHESİNİN GEÇİŞİNİ İZLER . SICAKLARIN YÜKSELMESİNE NEDEN OLUR .5 . POYRAZ : ÜLKEMİZDE ÖZELLİKLE KIŞ MEVSİMİNDE DAHA SIK GÖRÜLÜR .BU MEVSİMDE ÜLKEMİZ ÜZERİNE RUSYA VE SİBİRYA ÜZERİNDEN KUTUPSAL HAVAYI GETİRİR . SICAKLIĞIN BELİRGİN OLARAK DÜŞMESİNE SEBEP OLUR .YAZ MEVSİMİNDE AŞIRI YÜKSEK BASINÇ ALANINDAN BASRA ÜZERİNDEKİ ALÇAK BASINÇ ALANINA DOĞRU İLERLEYEN DENİZ ÜSTÜ HAVA KÜTLELERİNİN EGE VE TÜRKİYE ÜZERİNDE SAPMAYA UĞRAYARAK KUZEY DOĞUDAN ESEN POYRAZADÖNÜŞÜR . BU MEVSİMDE SERİNLETİCİ ETKİSİ VARDIR .6 . YILDIZ : KUZEYDEN ESEN SOĞUK HAVA TAŞIYAN RÜZGAR ÇEŞİDİDİR . 7 . GÜN DOĞUSU – GÜN BATISI : DOĞUDAN VE BATIDAN ESEN RÜZGAR ÇEŞİDİDİR
RÜZGAR HIZININ TAHMİN EDİLMESİ
RÜZGAR HIZININ ÖLÇÜLEBİLMESİ İÇİN RÜZGAR HIZI ÖLÇERE( WIND SPEEDOMETER ) İHTİYAÇ VARDIR .RÜZGAR ÖLÇER OLMADIĞI ZAMAN % 100GARANTİSİ OLMAMASINA RAĞMEN UYGULANAN BAZI YÖNTEMLERLE VE GÖZLEMLERLE RÜZGAR SÜRATİ TAHMİN EDİLEBİLİR VE GEREKLİ ÖNLEMLER ALINABİLİR .
RÜZGARLARIN ŞİDDETLERİNE GÖRE ALDIKLARI ADLAR DERECESİ ADI HIZI SN / MT. ETKİSİ
0 SAKİN 0 - 2 HİSSEDİLMEZ .1 ÇOK HAFİF 1 - 2 HİSSEDİLMEZ .2 ESİNTİ 2 - 4 YAPRAKLARI KIMILDATIR .3 HAFİF MELTEM 4 - 6 YAPRAKLARI KIMILDATIR .4 MELTEM 6 - 8 İNCE DALLARI SALLAR .5 SERT MELTEM 8 - 10 İNCE DALLARI SALLAR .6 RÜZGAR 10 -12 KALIN DALLARI SALLAR7 FIRTINALI RÜZGAR 12 -14 KALIN DALLARI SALLAR .8 HAFİF BORA 14 -16 KÖRPE AĞAÇ GÖV.SALLAR9 BORA 16 –20 KÖRPE AĞAÇ GÖV. SALLAR .10 ŞİDETLİ BORA 20 –25 DALLARI KIRAR .11 FIRTINA 25 –30 DALLARI .12 TAYFUN (KASIRGA) 30 VE YUKARI AĞAÇLARI SÖKER .
SUYUN HAL DEĞİŞİMİ
SU HAL DEĞİŞİMİNDE İKEN ;1 . BUHARLAŞMA .2 . YOĞUNLAŞMA .3 . DONMA .4 . ERİME .SUYUN DEĞİŞİKLİĞİ ISI DEĞİŞİKLİĞİNİ İÇERİR . ISI ŞEKLİNDEKİ ENERJİ YA ABSORDE EDİLİR YADA SERBEST BIRAKILIR .
GÖRÜŞ TAHDİTLERİ ( YAĞIŞLAR )
SU ÜNYA YÜZEYİNİN ÜÇTE İKİSİNDEN DAHA FAZLA BİR ALANI KAPLAR .BU GENİŞ KAYNAKTAN OLUŞAN SU DEVAMLI BİR HAL DEĞİŞİMİ İÇERİSİNDEDİRBU DEĞİŞİMİN EN ÖNEMLİ DÖRT EVRESİ ; 1 . BUHARLAŞMA .2 . YOĞUNLAŞMA .3 . DONMA4 . ERİMEBU DAİMİ SÜRECE HİDROLOJİK DEVİR DENİR .ATMOSFERDEKİ SU ÜÇ HALDE BULUNUR . 1 . KATI .2 . BUHAR .3 . SIVI .1 . KATI HALDE :1 . KAR . ( SULU KAR – DOLU )2 . BUZ .2 . SU BUHARI ; GAZ HALİNDEDİR VE GÖZLE GÖRÜLMEZ .3 . SIVI HALDE ;1 . BULUT . 2 . SİS . 3 . ÇİŞENTİ . 4 . YAĞMUR .
YAĞIŞ ÇEŞİTLERİ
YAĞIŞ :
NEMİN ATMOSFERDE SIVI YADA KATI HALDE YAĞMUR , DONAN YAĞMUR ÇİSENTİ , DONAN ÇİSENTİ , BUZ PARÇALARI , KAR , DOLU YADA BUNLARIN KOMBİNASYONLARI ŞEKLİNDE DÜŞEN FORMLARDIR .
1 . SİS :
KÜÇÜK SU DAMLACIKLARININ HAVADA ASILI KALMASI OLAYIDIR . YOĞUNLUĞU BULUTLARDAN DAHA FAZLADIR . SİS GRİ REKLİ OLUP AYNI ZAMANDA NEMİ HİSSEDİLİR . ALÇAK BULUTLARLARLA SİS ARSINDA BENZERLİK VARDIR . TEK FARKI SİS YER SATHINA 50 METREYE KADARDIR 50 METREDEN YUKARISI BULUT OLARAK ADLANDIRILIR .
2 . ÇİĞ :
SIVI PARTİKÜLLERİN AŞIRI SOĞUMUŞ NESNELERİN ÜZERİNE TEMAS ETMESİ VE YOĞUNLUĞUNUN ARTARAK SIVIYA DÖNÜŞMESİYLE OLUŞUR .
3 . ÇİSENTİ :
YAĞIŞIN YAĞMURA DÖNÜŞMEDEN ÖZCEKİ HALİDİR . DAMLACIK BOYUTLARI ÇOK KÜÇÜK OLDUĞUNDAN GÖRÜŞÜ ENGELLER .
4 . YAĞMUR :
1 . YAĞIŞ SÜRECİNİN BAŞLAMASI BUZ KİRİSTALLERİYLE OLUR . BÜYÜYEN BUZ KİRİSTALLERİ AŞAĞI YÖNLÜ HAREKET EDER . DONMA NOKTASINDAN DAHA SICAK HAVAYA DOĞRU GEÇERKEN YAĞMUR DAMLASI HALİNE GELİR.
2 . BULUTLARIN İÇİNDEKİ KÜÇÜK SU DAMLACIKLARI GEZİNEN VE YAVAŞ HAREKET EDEN DAMLALARLA ÇARPIŞIP BÜYÜYEREK İVME KAZANIR . YER ÇEKİM ETKİSİYLE DÜŞMEYE BAŞLAR .
BULUTLARIN ÖZELLİKLERİ
BULUTLAR : YOĞUNLAŞMA ÇEKİRDEKLERİ DİYE ADLANDIRILAN MİKROSKOBİK SU EMİCİ PARTİKÜLLLER ÜZERİNDE TOPLANAN KÜÇÜK SU DAMLACIKLARININDAN OLUŞMUŞTUR .O KADAR KÜÇÜKTÜRLER Kİ BOYUTLARI MİKRON CİNSİNDEN ÖLÇÜLÜR . ( BİR MİKRON 1 METRENİN MİLYONDA BİRİ ) BULUTLAR GENELLİKLE HAVA NEME DOYMUŞ HALE GELDİĞİNDE OLUŞUR . BULUTLAR GÖK YÜZÜNÜN İŞARETİ OLARAK ADLANDIRILIR . ATMOSFERİK HAREKETLERİN VE DOYMUŞLUĞUN GÖKTEKİ GÖRÜLÜR DELİLLERİDİR . BULUTLAR ATMOSFERİK HAREKETLERİN HABERCİSİDİR .BULUTLAR ATMOSFERDEKİ BELLİ BİR MİKTAR HAVADA SU BUHARININ YÜKSELMESİYLE , SOĞUMASIYLA VEYA ALÇAK TABAKALARDAKİ SİS KÜMECİKLERİNİN BUHARLAŞMASIYLA MEYDANA GELİR .
BULUTTA KAPALILIK :
BULUTTA KAPALILIK GÖK YÜZÜNDEKİ BULUTLULUK DERECESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNİ YANSITMAK AMACIYLA KULLANILMAKTADIR .
S/N KODU AÇILIMI KAPALILIK ORANI
1 . FEW AZ PARÇALI BULUTLU 0 / 8 İLE 2 / 8
2 . SCATTERT PARÇALI BULUTLU 3 / 8 İLE 4 / 8
3 . BROKEN KAPALI 5 / 8 İLE 7 / 8
4 . OVERCAST TAM KAPALI 8 / 8
BULUT ÇEŞİTLERİ
DAĞCILAR İÇİN ATMOSFERİN TEMEL ÖZELLİĞİ
ATMOSFER % 21 OKSİJEN İHTİVA ETT
|
|
|
 |
|
| Nasıl Tanıştık |
Ortak dostlar sayesinde 31 Mart 2007 Cumartesi günü sabah bir yürüyüş planlandı ve yola çıktık. Herşey böyle başladı..
Liderimiz 3 zirve yapılacağını söylediğinde Zeynep hanım biraz mırıldandı.. Ancak dönüş yolunda "haftaya nereye çıkalım ? " dediğinde yüzündeki tebessümü görmeliydiniz
:)
|
 |
|
|
ÜNYA YÜZEYİNİN ÜÇTE İKİSİNDEN DAHA FAZLA BİR ALANI KAPLAR .BU GENİŞ KAYNAKTAN OLUŞAN SU DEVAMLI BİR HAL DEĞİŞİMİ İÇERİSİNDEDİRBU DEĞİŞİMİN EN ÖNEMLİ DÖRT EVRESİ ; 1 . BUHARLAŞMA .2 . YOĞUNLAŞMA .3 . DONMA4 . ERİMEBU DAİMİ SÜRECE HİDROLOJİK DEVİR DENİR .ATMOSFERDEKİ SU ÜÇ HALDE BULUNUR . 1 . KATI .2 . BUHAR .3 . SIVI .1 . KATI HALDE :1 . KAR . ( SULU KAR – DOLU )2 . BUZ .2 . SU BUHARI ; GAZ HALİNDEDİR VE GÖZLE GÖRÜLMEZ .3 . SIVI HALDE ;1 . BULUT . 2 . SİS . 3 . ÇİŞENTİ . 4 . YAĞMUR .